راهنمای خرید و قوانین بیمه شخص ثالث

شاید برای شما هم جالب باشد که بیمه شخص ثالث پر مخاطب ترین نوع بیمه ای است که در ایران ارائه می شود. از نگاه کارشناسی علت آن مربوط می شود به اجباری بودن بیمه شخص ثالث در بازار بیمه ایران و باید توجه داشت در صورتی که وسیله نقلیه ای تحت پوشش این بیمه نباشد مسلما مشکلات و عواقب سنگینی برای راننده در پی خواهد داشت که در این متن حتما به طور مفصل شرح داده می شود.

نکته اینجا است که شما به عنوان یک شهروند ایرانی تا چه اندازه با جزییات پرمتقاضی ترین نوع بیمه در کشور آشنایی دارید؟

در بیمه شخص ثالث، مالک وسیله نقلیه شخص اول به شمار می آید (که در اکثر بیمه نامه ها تحت عنوان بیمه گزار شناخته می شود)، شخص ثانی شرکت بیمه است که متعهد به جبران هزینه ها طبق قرارداد است (که در بیمه نامه با عنوان بیمه گر درج می شود) و در نهایت شخص ثالث فرد زیان دیده در حوادث رانندگی است (که منظور غیر از راننده مقصر است). به عنوان نمونه، تمامی اشخاصی که در یک حادثه تصادف، زیان مالی و جانی می بینند تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار می گیرند و این بیمه هزینه های مربوط به درمان، فوت و خسارات وارد شده به اموال را جبران می کند. در اینگونه اتفاقات راننده مقصر هم می تواند از مزایای بیمه حوادث راننده که شاخه ای جدید از بیمه شخص ثالث به شمار می آید استفاده کند. باید توجه داشت که بیمه حوادث راننده فقط و فقط زیان های جانی را به عهده می گیرد و در مقابل زیان های مالی هیچ گونه مسئولیتی ندارد.

بیمه شخص ثالث را می توان از تمامی شرکت های بیمه خریداری کرد و هزینه های تعیین شده برای این نوع بیمه تقریبا در تمامی شرکت ها یکسان هستند. شاید کیفیت ارائه خدمات در هرکدام از شرکت ها متفاوت باشد که بستگی به سیاست های جلب رضایت مشتریان در آن شرکت دارد. به این ترتیب می توانید با بهترین نوع بیمه شخص ثالث نیز آشنا شوید.

جواب این سوال این است که بهترین بیمه شخص ثالث بر اساس اولویت های هر شخص تعیین می شود. برای مثال بسیاری از متقاضیان صرفا به دنبال این هستند که بیمه نامه های ارزان تری را خریداری کنند. یا در مقابل، کسانی هستند که نگران سقف تعهدات بالاتری می گردند و تمایل دارند با پرداخت حق بیمه بیشتر از میزان پوشش مالی بالاتری برخوردار شوند. در سالیان گذشته مقایسه خدمات شرکت های بیمه برای افراد بسیار سخت بود. احتمالا برای این کار شخص باید زمان بسیار طولانی را برای مراجعه به هریک از دفاتر بیمه صرف می کرد تا بتواند خدمات شرکت های مختلف را مقایسه کند. اما امروزه این کار به سادگی و تنها با مراجعه به اینترنت فراهم شده و با وارد کردن و تغییر دادن هرکدام از فاکتورهایی که گفته شد و نام شرکت بیمه مورد نظر می توانید حق بیمه نهایی را محاسبه و این مبلغ را در شرکت های مختلف محاسبه کنید.

در ارتباط با مقایسه کیفیت ارائه خدمات، بیمه مرکزی هر سال آماری را منتشر می کند که نشان می دهد بیمه گزاران چه میزان رضایتمندی از شرکت های مختلف داشته اند. در این سنجش عوامل مختلفی در نظر گرفته می شوند: سقف تعهدات، نحوه پاسخگویی به مشتریان (سرعت و شفافیت)، ارائه اطلاعات در زمان صدمه، دانش کارمندان، سرعت صادر کردن خسارات، رضایت مالی بیمه گزاران (در حق بیمه و یا خسارات دریافتی)، سادگی و سرعت پرداخت زیان های مالی، صادقانه بودن تبلیغات، نحوه رسیدگی به شکایت ها، مدت اعتبار بیمه نامه ها و بسیاری از عوامل دیگر که تاثیرگذارند. رتبه بندی این شرکت ها را می توانید در سامانه به صورت کامل و با جزییات دقیق مشاهده کنید.

در بخش های پیشین توضیح داده شد که بیمه شخص ثالث برای تمامی دارندگان وسایل نقلیه اجباری است و نداشتن آن حتی برای مدت کوتاهی در حد یک روز هم عواقبی را برای اشخاص به دنبال خواهد داشت. شرایط مختلفی را می توان تصور کرد که در آن اشخاص امکان تمدید بیمه نامه را در تاریخ مقرر نداشته باشند. عواملی مانند: فراموشی، مشکلات مالی، در دسترس نبودن دفتر بیمه و یا … به این ترتیب شرکت های بیمه در صورتی که در تمدید بیمه شخص ثالث تاخیر داشته باشید آن را به صورت روزشمار محاسبه و اعمال می کند.

هزینه ای که تحت عنوان دیرکرد بیمه شخص ثالث به حق بیمه اضافه می شود به هیچ عنوان قابل تخفیف نبوده و کاهش یا حذف آن توسط نمایندگی دفتر بیمه تخلف به شمار می آید.

علاوه بر جریمه دیرکرد که در نهایت متوجه دارندگان وسایل نقلیه می شود، تبعات متعدد دیگری نیز وجود دارند که برای شخص مشکل آفرین می شوند:

۱- متوقف شدن توسط پلیس راهنمایی و رانندگی: به محض اینکه پلیس راهنمایی و رانندگی خودرو شما را به عنوان وسیله نقلیه ای فاقد بیمه شخص ثالث شناسایی کند، خودرو شما متوقف و به پارکینگ انتقال داده می شود. در این حالت به سرعت باید بیمه نامه شخص ثالث تهیه کنید و علاوه بر جریمه دیرکرد، هزینه های پارکینگ هم بر عهده شما خواهد بود.

۲- تصادفات و خسارت ها: در صورتی که بیمه شخص ثالث شما به پایان رسیده باشد، در سوانح رانندگی چه مقصر باشید و چه زیان دیده، مشکلات مختلفی را پیش رو خواهید داشت. اگر مقصر باشید تمامی هزینه ها و خسارات مالی و جانی به عهده شما خواهد بود. در چنین وضعیتی اگر فردی در تصادف فوت کند و یا دچار صدمات جدی جانی شود با موقعیت سخت و جبران ناپذیری مواجه می شوید.

در صورتی که زیان دیده باشید باز هم مشکلاتی برای شما پیش می آید. پلیس راهنمایی و رانندگی برای ارائه گزارش سانحه و جزییات آن به مدارک هر دو طرف تصادف نیاز دارد. شرکت بیمه ای هم که طرف قرارداد شخص مقصر است، در پرداخت خسارت ها به شخص زیان دیده که اعتبار بیمه شخص ثالث او به اتمام رسیده، ممکن است مشکلاتی به وجود آورد و به این ترتیب زیان های مالی و جانی سنگینی متوجه شما خواهد بود.

۳- خرید و فروش خودرویی که فاقد بیمه شخص ثالث است: امکان خرید و فروش خودرویی که فاقد بیمه شخص ثالث است وجود ندارد و مالک باید برای خودرو بیمه شخص ثالث تهیه کند.

۴- افزایش حق بیمه: همانطور که قبلا گفته شد، جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث به هیچ عنوان قابل بخشش و یا تخفیف نیست و مواردی پیش می آید که این مبلغ حتی به یک میلیون تومان هم می رسد.

خودرویی که دارای «ت ع خ » (تخفیف عدم خسارت) باشد، در صورتی که در تمدید بیمه شخص ثالث تاخیر داشته باشد، تعداد سال های تخفیف آن از بین نمی رود و شرکت بیمه آن را در محاسبه بیمه اصلی لحاظ خواهد کرد. برای مثال ماشینی که سه سال «ت ع خ» دارد، مطابق با روزهای تاخیر در تمدید بیمه نامه جریمه خواهد شد و این دیرکرد را بدون هیچ گونه تخفیفی باید پرداخت کند. اما در محاسبه حق بیمه اصلی، تعداد سال های عدم خسارت و تخفیف شامل آن لحاظ می شود و در پرداخت حق بیمه اصلی از ۱۵% تخفیف برخوردار خواهد شد.

اعتبار بیمه نامه از راس ۱۲ بامداد فردای خرید بیمه نامه شروع می شود و در بامداد روز سررسید (که در بیمه نامه ذکر شده) به پایان می رسد. برای مثال در صورتی که سررسید بیمه نامه شما روز چهارشنبه باشد و شما در هر ساعتی از همان روز بیمه نامه خود را تمدید کنید، اعتبار بیمه نامه جدید شما از ۱۲ بامداد پنجشنبه شروع می شود و در این فاصله تحت پوشش بیمه شخص ثالث به شمار نمی آیید و در صورت بروز حادثه، تمامی هزینه ها را شخصا باید پرداخت کنید.

بهترین زمانی که برای تمدید بیمه نامه می توانیم به شما پیشنهاد بدهیم، یک هفته قبل از پایان اعتبار است. تمدید بیمه نامه زودتر از یک هفته، از نظر کارشناسی مقرون به صرفه نیست و به نحوی هدر دادن پول و زمان است.

در مدت زمانی که بیمه نامه قبلی و بعد هم پوشانی دارند و تاریخ آن بین هردو بیمه نامه مشترک است، از بیمه نامه قبلی استفاده می شود و آن را ملاک قرار می دهند.

اگر ۴ سال تخفیف عدم خسارت داشته باشید این رقم در بیمه نامه جدید شما نیز درج می شود. در صورتی که در مدت هم پوشانی دو بیمه نامه دچار سانحه شوید و شرایط به نحوی باشد که از بیمه شخص ثالث خود استفاده کنید ۴ سال تخفیف شما از بین می رود و باید در بیمه نامه جدید اعمال شود. در این حالت باید مبلغی را که به عنوان ت ع خ از حق بیمه اصلی شما کسر شده بود پرداخت کنید و الحاقیه ای دریافت می کنید که در آن از بین رفتن ت ع خ نوشته شده است.

یک استثنا در بخشش جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث

فقط در یک صورت است که جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث بخشیده می شود. آن هم در حالتی است که اعتبار بیمه نامه شما در زمانی به پایان برسد که خودرو در پارکینگ نیروی انتظامی باشد. در این حالت می توانید با ارائه مجوز رفع توقیف به شرکت بیمه طرف قراردادتان از پرداخت جریمه دیرکرد معاف شوید.

یکی از بهترین راه ها برای خرید و تمدید بیمه، خرید آنلاین بیمه از این سامانه است. به این ترتیب هیچ گونه محدودیتی از نظر زمان و مکان نخواهید داشت و در هر ساعتی از شبانه روز که بخواهید و در هر نقطه ای از جهان که هستید می توانید بیمه مورد نظر خود را خریداری و یا تمدید کنید. یکی از مزایای ویژه آن، یادآوری سررسید بیمه در زمان مناسب به شما است.

موقعیت های مختلفی وجود دارد که ممکن است تصمیم به انتقال بیمه شخص ثالث خود بگیرید. چند روش برای انجام این کار وجود دارد:

تمدید بیمه شخص ثالث با شرکت دیگر: در موقعیت های بسیاری مانند عدم رضایت از خدمات ارائه شده و یا … ممکن است تصمیم بگیرید که بیمه شخص ثالث خود را با شرکت دیگری تمدید کنید. در این حالت روال کار و مدارک لازم، با همان حالتی که برای تمدید بیمه با شرکت قبلی لازم بود یکسان است.

در صورتی که بیمه شخص ثالث شما دارای ت ع خ باشد و تصمیم بگیرید بیمه نامه خود را با شرکتی دیگر تمدید کنید، تمامی سوابق و سال های تخفیف شما حفظ خواهد شد و به هیچ عنوان از بین نمی رود.

انتقال بیمه شخص ثالث به مالک جدید خودرو: بیمه بدنه تنها به یک شخص تعقل دارد و نمی توان آن را انتقال داد اما بیمه شخص ثالث عملکرد متفاوتی دارد و می توان آن را به شخص دیگر نیز انتقال داد چون این بیمه می تواند متعلق به خودرو و یا خود شخص باشد. در صورتی که ماشین خود را بفروشید، مالک جدید آن می تواند بیمه نامه را به نام خود ثبت کند. در این حالت یک الحاقیه به بیمه نامه اضافه می شود که نشان می دهد بیمه نامه به شخص دیگری انتقال داده شده است. در عین حال می توانید مشخصات بیمه نامه را تغییر ندهید و ماشین را با خیال راحت معامله کنید چون شماره شاسی خودرو در بیمه نامه نوشته شده و از آنجایی که کارت خودرو به نام مالک جدید آن ثبت می شود هیچ مشکلی متوجه شما نخواهد بود.

انتقال دادن تخفیف بیمه شخص ثالث: ممکن است در مواقعی تمایل به انتقال تخفیف بیمه شخص ثالث خود به خودروی دیگری داشته باشید. این کار را می توانید به دو شکل انجام دهید. در صورتی که خودروی خود را بفروشید و ماشین جدیدی خریداری کنید، می توانید تخفیف بیمه نامه خود را به ماشین جدید انتقال دهید. حالت دوم مربوط به زمانی است که قصد داشته باشید تخفیف بیمه نامه خود را به شخص دیگری انتقال دهید. در این صورت انتقال تخفیف بیمه شخص ثالث فقط در بین اعضای خانواده (پدر، مادر و فرزندان) امکان پذیر خواهد بود.

در انتقال تخفیف بیمه شخص ثالث محدودیت «خودروهای مشابه» وجود دارد. این قانون شما را به این محدود می کند که فقط می توانید بین خودروهایی با کاربری مشابه این انتقال را صورت دهید. برای مثال نمی توانید تخفیف بیمه نامه خود را از یک تاکسی به یک خودرو با کاربری بارکش انتقال دهید.

اولین کاری که بعد از گم شدن بیمه شخص ثالث باید انجام دهید، گزارش فوری گم شدن آن به دفتر نمایندگی بیمه است. مشکل اینجا است که برای بیمه شخص ثالث نمی توان المثنی صادر کرد. تنها کاری که می توانید انجام دهید تقاضا برای صدور گواهی است و برای این کار باید به مجتمع بیمه ای که بیمه نامه از آن صادر شده مراجعه کنید.

اگر فرض کنیم شرکت بیمه خود را فراموش کرده باشید می توانید با استفاده از شماره پلاک، شماره شاسی، شماره موتور و یا شماره بیمه نامه از طریق سایت بیمه مرکزی مشخصات بیمه نامه خود را استعلام کنید. مدارکی که در هنگام مراجعه به مجتمع بیمه لازم دارید عبارتند از: کارت شناسایی معتبر و سند خودرو.

این گواهی از نظر ارزش قانونی هیچ تفاوتی با بیمه نامه ندارد. نمایندگی بیمه با استعلام کردن تعداد کوپن ها و تعداد سال های تخفیف عدم خسارت و … تمامی مشخصات مربوطه را در این گواهی ثبت می کند. اگر بعدها در یک حادثه رانندگی، شخص بیمه شده دچار خسارت شود شرکت بیمه الحاقیه ای تحت عنوان استفاده از بیمه شخص ثالث و از بین رفتن سال های تخفیف عدم خسارت صادر می کند که ضمیمه گواهی خواهد شد.

قانون بیمه شخص ثالث در سال ۹۷ تغییرات محسوسی را تجربه کرد که شما به عنوان یک بیمه گزار باید از این تغییرات و قوانین مربوط به آن اطلاعات کافی داشته باشید.

۱- الحاقیه بیمه شخص ثالث: در سالهای گذشته مطابق با قانون قبلی بیمه گزارانی که سررسید بیمه نامه آن ها در ابتدای سال شمسی نبود ملزم می شدند تا با اعلام نرخ جدید حق بیمه از طرف بیمه مرکزی مابه التفاوت حق بیمه را پرداخت کنند تا بتوانند از حداقل سقف پوشش مالی برخوردار شوند. این مابه التفاوت به شکل یک الحاقیه صادر می شد که برای بسیاری از رانندگان تبدیل به یک دغدغه جدی شده بود. در سال ۹۶ قانونی تصویب شد که به موجب آن این الحاقیه حذف شد و در صورت تصادف و خسارت، هزینه مابه التفاوت ناشی از افزایش نرخ سالانه دیه و حق بیمه، توسط صندوق خسارات بدنی پرداخت می شود و کسی از بابت خرید الحاقیه هیچ گونه نگرانی نخواهد داشت.

۲- بیمه شخص ثالث برای رانندگان سابقه دار: مطابق با قانون جدید نرخ بیمه شخث ثالث برای رانندگانی که نمره منفی بالایی دارند و سوابق تخلف آن ها زیاد است با سایر افراد تفاوت دارد. چون بیمه این افراد ریسک بالاتری دارد مطابق با این قانون شرکت های بیمه حق بیمه بیشتری از این اشخاص دریافت می کنند.

۳- برخورد قانون جدید با متقلبان: مطابق با قانون جدید بیمه شخص ثالث اگر کسی با صحنه سازی و نمایش اقدام به دریافت خسارت از بیمه کند، به حبس تعزیری محکوم شده و ملزم است دو برابر مبلغ دریافت شده از بیمه را پرداخت کند.

بر اساس این قانون راننده مقصر در حادثه، به هیچ عنوان زندانی نمی شود.

• • پرداخت خسارت بیمه شخص ثالث و رانندگان متخلف: مطابق با این قانون راننده ای که با تخلف و رعایت نکردن قوانین راهنمایی و رانندگی باعث بروز تصادف شده، ملزم است بخشی از خسارات را شخصا پرداخت کند.
• • جریمه برای شرکت های بیمه: اگر بیمه گزار مدارک کاملی داشته باشد و رای دادگاه مبنی بر دریافت خسارات از شرکت بیمه به سود بیمه گزار باشد، و شرکت بیمه در پرداخت هزینه ها و خسارات تعلل کند، باید جریمه شود.
• • تغییرات بیمه حوادث راننده: مطابق با قانون جدید خسارات جانی راننده مقصر بر حسب بیمه نامه پرداخت می شود. این در حالی است که در قانون قدیم تنها فوت و قطع عضو تحت پوشش بیمه حوادث راننده قرار می گرفت.
• • شرکت های بیمه می توانند از ارگان های مقصر خسارت بگیرند: اگر علت رخ دادن حادثه نبود علایم راهنمایی، خرابی مسیرها و یا … باشد شرکت بیمه می تواند از ارگان مربوطه خسارت دریافت کند. این خسارت و میزان دقیق آن طبق رای دادگاه تعیین می شود.

دریافت خسارت در حوادث مختصر و جزیی

اگر حادثه رخ داده خسارتی کم تر از ۶ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان داشته باشد، شرکت بیمه برای پرداخت خسارت نیازی به کروکی و گزارش پلیس نخواهد داشت. در این حالت شرکت بیمه با حضور خودروهای هر دو طرف و مدارک لازم هزینه های این گونه خسارات را پرداخت می کند.

تغییرات قانون بیمه شخص ثالث در سال ۹۷

۱- حذف کوپن بیمه شخص ثالث: از آنجایی که مشخصات بیمه و تمامی سوابق در سیستم بیمه ثبت شده است بنا بر تشخیص کارشناسان نیازی به کوپن در بیمه نامه نیست.

۲- محاسبه تخفیف ها: در این قانون در صورتی که بعد از تصادف از بیمه خود استفاده کنید، تخفیف های شما به طور کامل از بین نمی روند و تنها بخشی از آن ها کسر می شود. برای مثال در حادثه اول ۲۰ درصد و در حادثه دوم ۳۰ درصد از تخفیف های شما از بین می رود. در مقابل از این به بعد سالانه به جای ۱۰ درصد تنها ۵ درصد به تخفیف های شما در بیمه شخص ثالث افزوده می شود.